Waarom zou je kiezen voor een milieuverontreinigende kist als er zo veel mooie duurzame alternatieven zijn? Voor de kosten hoeven we het tegenwoordig niet meer te doen, dus de tijd is absoluut rijp om maatschappelijk verantwoord te ondernemen (MVO). Welke branche je ook vertegenwoordigt.
Vredehof Uitvaartverzorging richtte in 2013 samen met vijf andere uitvaartorganisaties GreenLeave op, een stichting die zich inzet om een duurzame uitvaart makkelijker en toegankelijker te maken. Het is een heel proces geweest om te komen tot een goede implementatie van duurzaamheidsrichtlijnen toegepast op de uitvaartbranche. Eva Froger is als duurzaamheidsadviseur betrokken bij GreenLeave en ziet langzaamaan een kentering in de maatschappij. “Duurzaamheid is een thema dat op dit moment gelukkig steeds meer aandacht krijgt. In de media zien we steeds meer items voorbijkomen, waar duurzame initiatieven voor het voetlicht worden gebracht. Onlangs nog mocht ik bij de NOS vertellen over hergebruik van grafmonumenten. Dat soort uitingen maken het voor ons makkelijker om mensen bewust te maken dat ze kunnen kiezen voor bijvoorbeeld een duurzame uitvaart. Ze zijn er immers al voorafgaand aan een overlijden mee in aanraking gekomen. Met die positieve aandacht voor duurzaamheid zijn we erg blij.”
Standaard richtlijnen met specifieke maatregelen
Het ontwikkelen van beleid voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) binnen een organisatie bestaat deels uit een standaard proces, aangevuld met specifieke uitgangspunten en maatregelen. Eva Froger: “ISO 26000, de internationale richtlijn voor het implementeren van MVO, gebruiken we als basis. Deze richtlijn staat geheel in het teken van maatschappelijk verantwoord ondernemen en bestaat uit thema’s zoals milieu, eerlijk zakendoen en sociale impact, waaronder arbeidsomstandigheden. Op basis van deze richtlijn nemen we organisaties mee en bepalen we samen wat van toepassing is op hun eigen bedrijf en waar de kansen op het gebied van duurzaamheid liggen. Centraal uitgangspunt daarin is: wat is de kernactiviteit van het bedrijf, welke toegevoegde waarde creëert het. Voor GreenLeave hebben we bijvoorbeeld geïnventariseerd welke materialen je zou moeten vermijden en welke duurzame alternatieven er zijn voor producten die tijdens een uitvaart ingezet worden. Denk daarbij aan zaken als de urn, de uitvaartkist en het grafmonument, maar ook aan rouwbloemen, rouwvervoer en het drukwerk. Tegenwoordig zijn daarin zulke mooie, duurzame alternatieven beschikbaar. We moeten er naartoe dat dit geen alternatieven zijn, maar eigenlijk gewoon logische keuzes.”
Uitvaartbegeleider heeft sleutelpositie
De rol van een uitvaartleider is volgens Eva daarin een hele belangrijke. “Op het moment van overlijden denkt niet iedereen in eerste instantie aan de mogelijkheid van een duurzame uitvaart. Als uitvaartleider kun je daar een belangrijke rol in spelen. Je kijkt wanneer er een opening of aanleiding is voor het ter sprake brengen van het thema. En dat kan al heel klein zijn, bijvoorbeeld als je een theezakje krijgt met biologische thee. Of als je een elektrische auto op de oprit ziet staan. Daarnaast zou de uitvaartleider ook een duurzaam alternatief als optie aan moeten kunnen dragen in de keuzemomenten. De bij GreenLeave aangesloten uitvaartorganisaties hebben altijd duurzame keuzes in hun assortiment. In dat soort situaties kunnen we met elkaar al een wereld van verschil maken.” GreenLeave gaat echter niet alleen over duurzaam inkopen, het heeft ook – voortkomend uit de ISO 26000-richtlijn – principes ontwikkeld op het gebied van goed werkgeverschap, het minimaliseren van de milieu-impact, eerlijk zakendoen en het steunen van MVO-initiatieven. Deze gaan over de interne bedrijfsvoering. Denk dan bijvoorbeeld aan het als werkgever aandacht hebben voor traumaverwerking of het uitdragen van het Keurmerk Uitvaartzorg. “Het zijn allemaal zaken die bijdragen aan het verduurzamen van de uitvaartbranche en dus je verantwoordelijkheid nemen voor de toekomst van onze samenleving. Dat het voldoet in een behoefte, blijkt wel uit het feit dat inmiddels een derde van de uitvaarten wordt verzorgd door een GreenLeave-deelnemer. Ook ons nieuwe initiatief Circle Stone, dat zich richt op hergebruik van grafstenen en de toename van GreenLeave-goedgekeurde producten geven aan dat de aandacht voor duurzaamheid aan het groeien is!”
Stap voor stap richting implementatie
Voor organisaties die niet in de uitvaartbranche werkzaam zijn, zijn hele andere zaken weer te verduurzamen. Eva Froger: “Het verduurzamingsproces verloopt voor veel organisaties wel op een soortgelijke manier. Nadat we met elkaar duurzaamheid in de branche verkend hebben en de verschillende stakeholders in kaart hebben gebracht, voeren we een MVO-nulmeting uit. Waar staat het bedrijf nu, ook ten opzichte van andere spelers in de branche. Zo krijgen we een beeld van de sterke punten en kansen van het bedrijf op het gebied van duurzaam ondernemen. Vervolgens komen we tot concrete doelstellingen en maatregelen die we onderverdelen in het laaghangend fruit op de korte termijn en de meer strategische keuzes op de lange termijn. Hierin nemen we ook de financiële consequenties die bepaalde keuzes met zich meebrengen mee: hoeveel kost een investering en wat is de terugverdientijd. Een aantal zaken komen bij bijna alle organisaties terug, denk daarbij aan de inkoop van koffie, thee, papier en het wagenpark. Maar ook energiebesparende maatregelen in de gebouwen en een breder mobiliteitsbeleid komen bijna altijd terug. De bedrijfsspecifieke duurzaamheidskansen zijn voor een ziekenhuis of notaris vanzelfsprekend weer heel anders dan voor een vervoersbedrijf. Zo kunnen bepaalde alternatieven niet direct in zijn geheel door te voeren zijn, maar bijvoorbeeld wel stapsgewijs. Wij helpen dan om bedrijven de juiste keuzes te laten maken binnen het gestelde budget en binnen een haalbaar tijdspad. Mijn belangrijkste tip is dan ook: maak het beheersbaar, iedere stap die je zet is er één voorwaarts!”
Wilt u ook MVO integreren in uw interne bedrijfsvoering? Eva Froger adviseert u graag over het zetten van de eerste stappen.
